Het is niet het eerste waar je aan denkt bij de liefde, maar toch kan het heel verstandig zijn om het een en ander vast te laten leggen op papier wanneer je gaat samenleven met je partner. Want hoewel je daar niet aan moet denken wanneer je vrolijk en verliefd met elkaar een muurtje staat te sauzen, laten de overbezette agenda’s van echtscheidingsadvocaten zien dat liefde niet altijd blijvend is. Als je wel graag iets wilt vastleggen maar (nog) niet wilt kiezen voor een huwelijk dan zijn de opties een samenlevingscontract of een geregistreerd partnerschap. Maar wat is het verschil nou eigenlijk tussen die twee?
Wat is een samenlevingscontract?
Om het verschil tussen deze twee verschillende contracten duidelijk te maken is het belangrijk om te weten wat elk contract inhoudt. Om te beginnen met het samenlevingscontract. Het woord zegt het eigenlijk al; een samenlevingscontract is een contract dat je afsluit, meestal bij de notaris, wanneer je gaat samenwonen, of dat al doet. Een samenlevingscontract stel je samen op, om ervoor te zorgen dat er duidelijke afspraken op papier staan als jullie wegen zich weer zouden scheiden. In dit contract leg je bijvoorbeeld vast wie de flatscreen krijgt als jullie uit elkaar gaan, maar ook hoe je inkomsten en uitgaven met elkaar gaat delen. Ook kun je afspraken maken over wat er met jullie gezamenlijke spullen gebeurt als een van jullie komt te overlijden. Op die manier kun je voorkomen dat er (over deze zaken dan) onduidelijkheid en conflict ontstaat en weet iedereen waar hij aan toe is.
Wat is een geregistreerd partnerschap?
Een geregistreerd partnerschap heeft veel overeenkomsten met een huwelijk. Voor de wet zit er dan ook weinig verschil tussen deze beide vormen. Net als bij een huwelijk ga je voor een geregistreerd partnerschap samen met getuigen naar de gemeente, waar je (vaak met een kleine ceremonie, afhankelijk van het gebruik in jouw woonplaats) een contract tekent waarmee je burgerlijke stand verandert. Vervolgens heb je dezelfde rechten en plichten naar elkaar toe al bij een huwelijk, op het moment dat je toch niet bij elkaar blijft of een van beiden zou overlijden. Bij een geregistreerd partnerschap hoef je elkaar geen (officieel) jawoord te geven en kun je zonder bemoeienis van een rechter weer uit elkaar gaan.
Minder rechten en plichten
Het verschil tussen een samenlevingscontract en een geregistreerd partnerschap zit hem vooral in de rechten en plichten. Heb je een geregistreerd partnerschap dan ben je verplicht om elkaar financieel te onderhouden, ook wanneer je uit elkaar gaat. Dat betekent in de praktijk dat degene die het meest verdient vaak een partneralimentatie moet betalen om de ander financieel te steunen. Ook is binnen het geregistreerd partnerschap automatisch geregeld dat je elkaars erfgenaam bent, en dat de vader (net als de moeder) gezag heeft over kinderen wanneer deze geboren worden. Binnen een samenlevingscontract kun je hierover ook dingen laten vastleggen, bijvoorbeeld over het erfrecht wanneer een van jullie beiden komt te overlijden, maar het is dus niet automatisch vastgelegd. En is er een kindje op komst, dan moet de vader na de geboorte het kind eerst wettelijk erkennen voor er sprake is van gezag.
Gemeenschap van goederen
Wanneer je (na 1 januari 2018) een geregistreerd partnerschap aangaat doe je dat automatisch in beperkte gemeenschap van goederen, tenzij je dit anders aangeeft. Dat betekent dat alles wat voor jet geregistreerd partnerschap van jou was dat ook blijft wanneer jullie uit elkaar zouden gaan. Maar dat alles wat je tijdens jullie partnerschap opbouwt aan vermogen of schulden eerlijk door jullie beiden gedeeld wordt. Dit geldt niet voor erfenissen die een van beiden krijgt. Bij een samenlevingscontract leg je dit niet automatisch vast maar kun je hier afspraken over maken.
Samen met pensioen?
Wat ook een verschil is tussen het samenlevingscontract en het geregistreerd partnerschap is dat je bij een samenlevingscontract niet automatisch het recht hebt om te delen in het pensioen van je partner.
Eigen naam of naam aannemen?
Een ander verschil tussen het samenlevingscontract en geregistreerd partnerschap is dat je bij die laatste er voor kunt kiezen om de naam van je partner aan te nemen. Bij een samenlevingscontract kan dit niet.
Waar is dat feestje?
Iedereen bepaalt natuurlijk helemaal zelf wanneer men een feestje wil vieren of niet. Maar doorgaans is gaat een huwelijk gepaard met een feestelijke bruiloft waarbij de ceremonie voltrokken wordt in het bijzijn van familie en vrienden gevolgd door een receptie. Bij een geregistreerd partnerschap is het vaak een eenvoudige formaliteit waarbij alleen twee getuigen aanwezig zijn. Maar wat jij vervolgens daarna doet is natuurlijk helemaal aan jou. Wil jij uitgebreid vieren dat je gaat samenwonen dan kan dat natuurlijk ook.